
बेइजिङ । सैन्य आयुक्त र पूर्व राष्ट्रपति जियांग जेमिनले मे २, २००३ मा चिनियाँ पनडुब्बीको चालक दलले अक्सिजनहरु गुमाउँदा मृत्युबरण गर्नुपरेको छ । चीनले यसरी ज्यान गुमाउनेहरुलाई बलिदानको संज्ञा दिँदै यो घटनालाई “मेकानिकल विफलता” भएको जनाएको छ ।
अप्रिल २०, २००३ मा चिनियाँ माछा मार्ने डुंगाका चालकहरूले एउटा अनौंठो दृश्य देखे – त्यो पानीको सतहको माथि सूचीमा बेरिएको पेरीसिस्कोप । मछुवाहरूले पीपुल्स लिबरेशन आर्मी नेभीलाई सूचित गर्यो । जसले तुरुन्तै दुई जहाजलाई अनुसन्धानको लागि पठाएको थियो ।
सुरुमा, योजना अनुसार नै सो सम्पर्कलाई दक्षिण कोरिया वा जापानबाट घुसपैठ गर्ने पनडुब्बी हो भन्ने विश्वास गरिएको थियो । तर जब चिनियाँ कर्मचारीहरूले अन्तत: स्पष्ट डिरेलिकटलाई पुनः प्राप्त गरे उनीहरूले महसुस गरे कि यो उनीहरूको एक डिजेल-इलेक्ट्रिक पनडुब्बी हो ।
जब उनीहरू अप्रिल २६ मा त्यसतर्फ गए, त्यहाँ उनीहरूले ७० कर्मचारीहरू उनीहरूको स्टेशनमा मृत अवस्थामा भेटिएका थिए । एक महिना पछि, उनको आयोगले गरेको छानबिनको परिणामस्वरूप उत्तरी समुद्री फ्लीटको कमाण्डर र कमिसनर दुबै बर्खास्त गरिए ।
“अनुचित कमान्ड र नियन्त्रण” को आरोपमा आठ अधिकारीहरुलाई बर्खास्त गरिएको थियो । राष्ट्रपति हू जिन्ताओले पछि बरामद पनडुब्बीहरूको भ्रमण गरे र मृतकका परिवारसँग भेट गरेका थिए ।
चिनियाँ सरकारले आफ्नो सैन्य दुर्घटनाहरुको बारे मा पारदर्शिता गर्दैन । उदाहरणको लागि जेट फाइटर दुर्घटनामा आफ्नो अनुसन्धानको परिणाम जारी गरेको छैन । त्यसैगरि गत वर्ष भारसँग भएको गलवान घाँटीको भिडन्तको पनि आफ्नो सेनाको क्षतिको विवरण सार्वजनिक गरेको छैन ।
पारदर्शीताको अभावका कारण चिनियाँ सेनाभित्र असन्तुष्टिहरु बढ्दै गएका छन् । चीनको यस्ता गतिविधिहरुले विज्ञहरु पनि आश्चार्यमा परेका छन् कि घटना स्वीकार गरे पनि घटनाको विवरण भने सार्वजनिक गर्न छोडेको छ ।